clickertraining Archieven - Pagina 2 van 3

Drie uitgangspunten voor een veilige wandeling met je paard

5 oktober 20215 oktober 2021Ananja Jorritsma

Voor veel paardeneigenaren is het maken van een buitenrit of wandeling met hun paard een grote droom. Samen op pad, de natuur in en lekker bewegen. Helaas is naar buiten gaan vaak ook iets waarbij je obstakels kunt tegenkomen. Je paard stopt en wil niet meer verder lopen, schrikt van verkeer.. En dan nog niet gesproken over de uitdagingen van al het lekkere gras in de berm wanneer je graag zonder druk wilt trainen.

Bij het voorbereiden van buiten wandelen met clickertraining vind ik drie uitgangspunten belangrijk:

1. Beheers de basis

Ik en mijn paard beheersen de basisoefeningen, ook in situaties met afleiding. Gaat dit al niet in de bak, dan vertrouw ik er niet op dat het buiten wel gaat lukken. Dan gaan we dus nog niet wandelen, maar eerst oefeningen zoals targetten en volgen verbeteren. Daarover lees je meer in dit artikel.

2. Werk binnen het spanningsniveau van je paard

Ik doe mijn best niet over de grenzen van mijn paard heen te gaan. Ik heb mijn paard dus al zo goed mogelijk voorbereid op de uitdagingen van het buiten wandelen. Bijvoorbeeld door met objecten en geluiden te oefenen die hij spannend vind. Daarbij is het belangrijk om de oefening in zulke kleine stappen aan te bieden, dat het altijd een positieve ervaring is.

3. Weet hoe je R+ wilt inzetten bij onverwachte situaties

Voor ik ga wandelen, wil ik weten hoe ik omga met onverwachte situaties buiten en hoe ik ga proberen deze zoveel mogelijk zonder negatieve bekrachtiging op te lossen. Het is mijn streven als trainer om zoveel mogelijk zonder het gebruik van wijken voor druk te werken. Dus wil ik er voor zorgen dat mijn paard er helemaal oké mee is om alleen op pad te gaan (en anders gaan we niet, of met een vriendje). Daarnaast denk ik na over waar voor mij de grens ligt, vind ik het belangrijker om nu te kunnen wandelen en hou ik mijn paard tegen als hij wil grazen, of ga ik eerst met grastraining aan de slag?

Is ontspannen buiten wandelen of buitenrijden ook jouw droom? Maar weet je niet hoe je er kunt komen, omdat je paard bijvoorbeeld erg gespannen is buiten of niet weg wil van huis? Laten we samen aan de slag gaan met het werken aan jouw droom! Ik beloof je geen snelle oplossing, maar wel een stap voor stap begeleiding. Als gedragstherapeut en clickertrainer kijk ik met je mee naar de oorzaken voor het gedrag van jouw paard en gaan we aan de slag om die op te lossen. We gaan dan ook niet direct met een gespannen paard naar buiten dat zich dan maar moet gedragen, geen symptoombestrijding! In plaats daarvan kun je een methode verwachten waarbij je paard door de tijd heen weer vertrouwen opbouwt en uiteindelijk met plezier naar buiten kan gaan.

Lees meer over begeleiding van Effectief Trainen
Terug naar artikeloverzicht

Vier must have basisoefeningen voor buiten wandelen met je paard

29 september 20215 oktober 2021Ananja Jorritsma

Is het jouw droom om ontspannen buiten te wandelen met je paard, dan lijkt het soms wat overdreven om uren in de bak te oefenen in plaats van gewoon lekker te gaan. Maar bekijk het eens andersom – je bent juist hard bezig om aan je doel te werken! En daarbij leer je je paard ook nog eens nuttige basics die naast bij wandelen, ook in de algemene omgang en andere disciplines van pas zullen komen.

Er zijn vier basisoefeningen uit het clickertrainen die ik het belangrijkste vind om te oefenen voor buiten wandelen. Kun jij de bijbehorende checks al afvinken voor jou en je paard?

Er zijn vier basisoefeningen uit het clickertrainen die ik het belangrijkste vind om te oefenen voor buiten wandelen. Kun jij de bijbehorende checks (kijk op de afbeeldingen) al afvinken voor jou en je paard?

1. Wachten

Check: Kan je paard naast je blijven staan en op je letten, ook bij afleiding?

Deze oefening is afgeleid van een van de eerste basisoefeningen die al mijn studenten wel kennen 😉 Bij de basisoefening rustig wachten (ook wel beleefdheid of standing still facing forward genoemd) leer je je paard ontspannen bij jou te blijven staan wanneer je niets van hem vraagt. Dus niet zoeken in jouw zak, geen grasjes gaan eten of doorlopen, maar rustig naast je staan. Beheersen jullie deze basic nog niet in de bak, dan is het tijd om daar eerst aan de slag te gaan. Later kun je de oefening dan uitbreiden naar andere omgevingen, zoals op straat.

2. Targetten

Nog zo’n gouden basisoefening van clickertraining is het aanraken van een target (doel) met de neus. Het kan heel handig zijn om je target(stick) mee te nemen op wandeling. De twee onderdelen van het targetten die ik belangrijk vind voor buiten wandelen zijn:

Check 1. Kan je paard weer op jouw target focussen?

Dit is erg nuttig wanneer je buiten bent en je merkt dat je paard gespannen raakt. Zo kun je je paard vragen zijn aandacht weer op jouw te vestigen in plaats van op de buitenwereld. De target is hierbij een noodmiddel, want het is belangrijk ook de oorzaak van spanning op te lossen. Dit betekend dat je niet gewoon doorgaat om je paard langs het spannende object te vragen, ongeacht hoe erg zijn spanningsniveau oploopt. Neem in plaats daarvan de tijd om hem te helpen hiermee stap voor stap op zijn gemak te raken. Op die manier bouw je het vertrouwen van je paard het meeste op voor de toekomst.

Check 2. Kan je paard een voorwerp op de grond benaderen en aanraken?

Door in de bak je paard te leren verschillende Je paard naar een stationary target sturenvoorwerpen op jouw signaal te benaderen, zal hij gaan generaliseren en op jouw signaal naar iets toe kunnen lopen. Daarmee help je je paard om te denken, want wat eerst een eng wapperend zeil was, kan nu een beloning gaan opleveren! Blijf ook hierbij het spanningsniveau van je paard in de gaten houden. Vraag hem nooit zo ver naar een voorwerp dan hij zelf zou durven. Ook wanneer je oplopende kalmerings- en stresssignalen ziet zoals oren strak naar voren, snuiven en schrap zetten, weet je dat het al lang moeilijk genoeg is. Door de tussenstappen veel kleiner te maken, kun je hier toch een goede training van maken. Want je paard kan misschien al wel op 5 meter afstand rustig langs het voorwerp lopen voor een klik! Door herhaling ga je de afstand verkleinen, zonder dat stress nodig is.

3. Volgen

Check 1. Kloppen zowel jouw lichaamstaal- als touwhulpen?

De basisoefening volgen bij clickertraining laat ik altijd eerst in vrijheid oefenen. Hierbij leert je paard op jouw lichaamstaal- en eventuele targetsignalen te letten. Zo voorkomen we zoveel mogelijk dat je straks buiten nog het principe van wijken voor druk hoeft in te zetten. Als je paard nog niet goed bekend is met touwhulpen, zullen we ook deze oefenen. Ondanks dat het fijn is als je het touw niet nodig hebt, wil je er buiten wel aanwijzingen mee kunnen geven als dat nodig is.

Check 2. Lopen jullie in een gelijk tempo?

Bij het oefenen zonder halster en touw, leert je paard te letten op jouw tempo. Ik leer het paard daarbij ook in welke positie het mag lopen ten opzichte van jou. Hierbij is er geen goed of fout, maar willen we wel duidelijkheid voor je paard. Mag het voorbij jou lopen, of loop jij voorop? Tijdens het oefenen komen jullie steeds meer in harmonie.

4. Wijken en achterwaarts

Check: Kun je subtiel aan je paard aangeven wanneer hij zich moet herpositioneren en of de voor- of de achterhand opzij moet?

Als je werkt met clickertraining, wil je graag dat je paard kan wijken of achterwaarts gaan zonder dat je daar fysieke (opbouwende) druk voor nodig hebt. Ik ga je vast vervelen als ik nu weer herhaal dat je dit eerst in de bak moet oefenen, maar dan heb je het maar in je oren geknoopt 😉

Vaak is het handig als je uiteindelijke signaal voor wijken tactiel is. Een tactiel signaal betekent dat je je paard aanraakt om hem te zeggen welke oefening hij moet doen. Maar dit hoef je niet met negatieve bekrachtiging aan te leren! Door te werken met targets, kun je je paard goed uitleggen waar hij moet heenbewegen. Later ga je hier dan de aanraking aan toevoegen. Bijkomend voordeel is dat je paard niet van je wegbeweegt omdat hij geen andere keuze heeft, maar omdat hij er lol in heeft doordat jij het hebt beloont. Dat helpt ook in stressvolle situaties.

Tot slot

Natuurlijk zijn er nog meer dingen die je je paard wilt leren om met plezier buiten te wandelen, maar deze vier basisoefeningen geven jou en je paard al een hele dosis extra communicatie mee. En communicatie betekent meer veiligheid onderweg!

Wil jij samen met je paard buiten wandelen, zonder zijn grenzen voorbij te gaan? Weet je niet goed hoe je clickertraining hierbij in kunt zetten, maar zou je dat wel willen? Dan zijn mijn lessen echt iets voor jou. We maken samen een trainingsplan voor je paard, waar je onder mijn begeleiding mee aan de slag kunt. Bij lessen gericht op buiten wandelen staan onderwerpen als het bouwen aan een solide basis, omgaan met spannende objecten en het op tijd herkennen van kleine stresssignalen bij je paard centraal.

Lees meer over les van Effectief Trainen

Terug naar artikeloverzicht

Je paard naar een stationary target sturen

10 juni 20215 december 2023Ananja Jorritsma

Het sturen van je paard naar een stationary (vast) target is een gewilde oefening tijdens mijn lessen. Het aanraken van de target is iets wat er al vrij snel in zit bij de meeste paarden. Maar hoe leer je dit nu zo aan, dat je je paard uiteindelijk vanaf een afstand naar zijn mat of pion toe kunt sturen, zonder hem extra te helpen?

paard naar stationary target sturen — Wat houdt de oefening aanraken van een stationary target in? Als je paard deze oefening kent, kun je hem met een signaal (hier mijn uitgestoken arm) naar een plek sturen die hij dan met zijn neus of voeten aanraakt. Leuk voor mens en paard, maar ook nuttig voor bijvoorbeeld het aanleren van aangebonden staan of je paard de trailer in sturen.

Laten we een stukje de leertheorie in duiken!

Kan jouw paard een stationary target aanraken, dan is het belangrijk te kijken welke hulpen je daarvoor gebruikt. En wat wil je dat het uiteindelijke signaal wordt waarop je paard de stationary target gaat aanraken? Vaak zit hier een verschil tussen.

Ik vind het zelf bijvoorbeeld heel tof als een paard op het wijzen met mijn arm naar de stationary target toeloopt. Maar in het begin zal ik hem nog wel eens moeten helpen door mee te lopen of de target aan te raken. Het wijzen met mijn arm is het nieuwe, uiteindelijke signaal, waarvan mijn paard nu nog niet heeft geleerd er op te reageren. Het meelopen of het aanraken van de target is het oude, al gekende signaal, wat ik extra kan inzetten wanneer ik weet dat het paard het nieuwe signaal nog niet (voldoende) snapt.

Bij het trainen van deze oefening is het heel belangrijk de juiste volgorde in het oude en het nieuwe signaal aan te houden! Eérst wil je je uiteindelijke signaal geven (de wijzende arm) en pas daarna je paard helpen door mee te lopen. Waarom is dit zo belangrijk?

Op het filmpje hier boven zie je dat we met twee personen Swa aan het aanleren zijn om van de ene stationary target naar de andere te lopen. Uiteindelijk willen we als signaal het wijzen met de arm en ‘ga maar’ gebruiken. Daarom zeggen we dit als eerste en als Swa dan nog niet snapt wat de bedoeling is, komt de helper in beweging. Zo kan Swa altijd het goede antwoord geven.

De juiste volgorde is key

Je paard haalt informatie uit jouw signalen. Hij let met name op het signaal dat als eerste komt. Dat geeft hem informatie over hoe hij zo snel mogelijk de gewenste oefening kan doen en zijn klik en beloning kan verdienen. Wijs je dus als eerste met je arm, dan leert je paard dat dat de belangrijkste informatie is om op te letten om te weten welke oefening komt. Maar ga je als eerste helpen door mee te lopen en wijs je pas daarna met je arm, dan zal je paard op het meelopen letten en niet zo goed meekrijgen dat jouw wijzende arm ook betekenis heeft.
In het algemeen kun je dus onthouden: het nieuwe signaal vervangt het oude signaal. Eérst geef je het nieuwe signaal, dan het al gekende.
Het trainen met een stationary target heeft veel praktische toepassingen. Bijvoorbeeld je paard beweging geven door hem van punt A naar punt B te laten lopen, of het staan op een vrijheidsdressuurblok als uitbreiding van het staan op een mat.

Wil jij alles leren over hoe paarden leren? Wil je graag een goede band met je paard, gebaseerd op vertrouwen en het belonen van goed gedrag? Dan zijn mijn lessen in de basis van clickertraining echt iets voor jou.

Klinkt goed, ik wil meer lezen over de lessen

Ik ontvang graag een gratis introductiesessie

paard met clickertraining leren ergens op te staan

Jouw paard vlot op het vrijheidsdressuurblok

10 juni 20215 oktober 2021Ananja Jorritsma

In het rijtje oefeningen die enorm aanslaan bij veel paarden, mag het vrijheidsdressuurblok niet ontbreken! Het is een leuke oefening voor mens en paard en ook nog eens gymnastiserend en goed te combineren met andere oefeningen. In mijn lessen kan ik op aanvraag een vrijheidsdressuurblok voor je meenemen, dus zeker leuk om eens uit te proberen.

Waar het ene paard er snel weg mee is, kan het bij het andere paard een tijdje duren voor het kwartje valt dat beide voorbenen op de verhoging gezet kunnen worden. Hoe laat je het trainingsproces zo goed mogelijk verlopen voor je paard? Twee tips om jouw paard rock solid op het blok te krijgen!

1️⃣ Werk vanuit de basis

Kan je paard al met de voorbenen op een mat staan? Dit is een vorm van werken met een stationary (vast) target. Een target geeft je paard een duidelijke richting en doel. Hier kun je dus werken met een stationary target in de vorm van een mat, waarvan je paard al weet dat het daar op kan gaan staan. Als deze oefening goed op signaal staat en je kunt je paard bijvoorbeeld op een wijssignaal erop sturen, zit de basis voor begrijpen wat hij met het vrijheidsdressuurblok moet, er goed in.

2️⃣ Neem tussenstappen

Neem zoveel tussenstappen als nodig wanneer blijkt dat je paard nog niet op zo’n hoog oppervlak durft te stappen. Creativiteit gewenst: begin met matjes, vouw de Plufsig mat van Ikea op of graaf je blok een stukje in!

Ben je naast tips op zoek naar extra begeleiding? Zodat jij en je paard samen lol kunnen hebben in het doen van vrijheidsdressuuroefeningen? Ik kom graag bij jou op locatie voor een les vrijheidsdresuur met positieve bekrachtiging. In mijn lessen leer je méér dan simpelweg welke oefeningen je aan je paard kunt aanleren en hoe je dat doet. Juist het effectief aan kunnen leren van oefeningen aan je paard met goede trainingstechniek staat voorop. Zo ontwikkel je meer inzicht in het met succes en plezier trainen met je paard.

Meer informatie over de lessen

Drie sleutels om je paard te motiveren van stap naar draf..

2 februari 20215 oktober 2021Ananja Jorritsma

Je bent al een tijdje bezig met clickertrainen en jij en je paard beleven er veel plezier aan. Hij kan al een aantal basisoefeningen en ook wat leuke kunstjes. Maar hoe ga je hem motiveren om te gaan draven? Als jij wilt gaan rennen, gaat je paard iets harder stappen en met moeite kun je er een drafpasje uit krijgen.

Herkenbaar? Lees dan verder, want ik heb drie tips voor je op een rijtje gezet! De tips zullen je helpen nieuwe invalshoeken te zien aan deze oefening, zodat je weer vooruitgang te boeken met het toepassen van positieve bekrachtiging in beweging.

1. Het gaat niet om de draf

Ieder goed trainingsplan kent tussenstappen. Lukt draven dus niet, dan zijn er nog meer mogelijkheden tussen stap en draf! Ga eerst spelen met tempowisselingen in de stap. Let goed op welke signalen je met je lichaam geeft, hoe kun je zo subtiel mogelijk aan je paard aangeven dat jullie harder gaan? Klik vervolgens voor de kleinste verhoging in energie die je bij je paard waarneemt. Je kunt zelfs eerst in een nog lager tempo gaan lopen, zodat het logisch voor hem is om weer sneller te willen gaan. Eigenlijk ben je hierbij dus bezig met jouw lichaamstaal voor het verhogen van het tempo beter op signaal te zetten en deze duidelijke training gaat jullie naar the next level brengen.

2. Verander de omgeving

Het werken met pionnen, balkjes en andere obstakels geeft je paard een duidelijk doel en geeft dus meer motivatie voor het draven.

Voor onze paarden lijkt het soms vrij nutteloos om in de bak rondjes te lopen. Het leven is veel spannender als we ergens heen gaan? Hoe kun je dit inzetten?

Hier zijn twee ideeën:
Ga met je paard naar buiten. Nu wordt lopen een interessante ontdekkingsreis en gaan jullie echt ergens heen. Wil je in de bak blijven, zet daar dan pionnen neer. Zo kunnen jullie van punt naar punt gaan lopen. Door bij de pion te gaan belonen, verhoog je de motivatie van je paard om snel naar de volgende pion te gaan. Experimenteer met het tempo en richtingsveranderingen voor extra effect!

3. Chase the tiger

Chase the tiger is een oefening waarbij je een object, zoals een plastic zakje, aan een lang touw of afgedankte zweep bind. Je gaat je paard vervolgens belonen voor het volgen ervan en het ‘vangen’ van het zakje met zijn neus of voeten. De meeste paarden hebben al gauw door dat dit een spannende oefening is! Zie je momenten waarop je paard versnelt, dan kun je dit extra benadrukken door op dat moment te klikken.

Hieronder zie je een trainingsvideo van mij en mijn pony Swa waarin we chase the tiger doen. Je kunt zien dat hij erg focust op de ’tiger’ maar daarbij ook veel variatie in beweging laat zien: verschillende gangen, richtingen en hoofd-hals houdingen.

LET OP: deze oefening noem ik bewust als laatste en in deze volgorde wil ik je de tips ook aanraden. Doe chase the tiger alléén wanneer je al ervaring hebt met clickertraining, je paard goed kent, weet hoe je gedrag op signaal moet zetten en hoe je je paard weer kunt vragen om rustig te wachten. Waarom? Zoals ik al noemde, kunnen paarden het spel van het achterna zitten van het zakje wel heel spannend vinden en hier te enthousiast van raken. Kun je de situatie niet voldoende inschatten of ga je te lang door, dan kan dit voor problemen zorgen. Twijfel je over deze oefening? Ga dan lekker aan de gang met de andere tips of neem les zodat je het onder begeleiding kunt doen. Ook het werken in beschermd contact is altijd een goede optie.

Wil je je verder verdiepen in het motiveren van je paard om te bewegen met positieve bekrachtiging? Ik ben enthousiast om met je aan de slag te gaan in een les!

Lees meer over mijn lessen

Terug naar overzicht

Trailerladen – zal je paard er ooit op gaan?

19 januari 20215 oktober 2021Ananja Jorritsma

Weigeren de trailer in te lopen is een veelvoorkomend probleem. Als jouw paard ook erg moeilijk is met trailerladen, weet dan dat je niet de enige bent en dat je er aan kunt werken om van jouw paard een makkelijke lader te maken! Met een goed plan, veel tijd en een flinke dosis positieve bekrachtiging kan je paard leren dat de trailer best oké is.

Hoe pakken we dit aan?

jong paard leren trailerladen — Het eerste deel van het persoonlijke trainingsplan van Axx bestond uit basis grondwerkoefeningen zodat ze zich ontspannen over- en door obstakels kon manoeuvreren.

Als je bij mij komt met een trailerlaadprobleem, zal ik eerst de tijd nemen om een goed beeld te krijgen van wie jij en je paard zijn. Vaak heeft een paard al een aantal vervelende laad- of reiservaringen gehad die voor het ontstaan van zijn gedrag hebben gezorgd. Voordat we ook maar een clicker indrukken, zorg ik dat ik eerst een goed beeld heb van waar het probleem voor jullie zit.

Loopt je paard wel de klep op, maar niet de trailer in? Of zet hij zich al schrap bij het zien van de trailer? En dan zijn er ook de paarden die wel redelijk laden, maar na een paar keer reizen een terugval hebben.

Aan de hand van mijn bevindingen, maak ik een persoonlijk trainingsplan voor jullie. Hier gaan we samen mee aan de slag: ik train je paard en jij kijkt en leert mee, of je gaat ook zelf aan de slag, net wat je prettig vind.

Trailerladen met de target

Meestal gaan we in de training aan de slag met een target – een voorwerp waarvan we het paard vragen het met zijn neus aan te raken. Dé key naar succes ligt in herhaling. Je paard hoeft niet in één keer weer helemaal de trailer op te lopen. Dit zou er alleen maar voor zorgen dat hij weer een negatieve ervaring op doet omdat hij tegen zijn zin de voor hem enge trailer in gaat, hoe goed hij ook mag luisteren.

In plaats daarvan beginnen we met de training op een plek van de trailer af waar je paard nog het volste vertrouwen heeft. We gaan de target steeds dichter bij de trailer zetten, maar alleen wanneer je paard daar al aan toe is.

In het filmpje hieronder zie je een stukje van de trailerlaadtraining van Swa. Ik vraag hem de pion te targetten en zet deze steeds wat verder in de trailer neer. Swa is al een goede lader, maar kan zo extra vertrouwen opbouwen in het trailerladen.

Keuzevrijheid geven loont

Dit lijkt tegenstrijdig, want hoezo zou je paard nu ineens wel zin krijgen om dichter bij de trailer te gaan als we hem ook de keuze geven om dat niet te doen? Hier komen we bij de kracht van het werken met positieve bekrachtiging. Door ieder klein stapje richting de trailer te belonen, helpen we je paard om alle negatieve associaties die hij met de trailer heeft te vergeten en weer positieve associaties te gaan vormen. Door daarnaast ook de specifieke situaties waar je paard angstig van is, zoals het voelen van de stang of het lopen op de laadklep, apart te oefenen, kan je paard toch een pro in trailerladen gaan worden!

Benieuwd hoe het trainingsproces er uit zou zien voor jouw paard? Ik praat er graag met je over door.

Ik wil meer weten over mijn paard laten trainen Terug naar artikeloverzicht

Begin- en einde sessie signalen bij het werken met positieve bekrachtiging met paarden

19 januari 20215 oktober 2021Ananja Jorritsma

Uit de resultaten van een poll die ik hield op mijn Instagram bleek dat veel mensen het handig vinden om start- en eindsignalen voor de clickertraining van hun paard te gebruiken, maar er zijn ook veel vragen rondom de toepassing.

Wat zijn begin- en eindsignalen?

Allereerst: wat zijn begin- en eindsignalen? Je kunt ze gebruiken om je paard te vertellen dat er een trainingssessie begint waarbij er voerbeloningen verdient kunnen worden. Of dat de training eindigt en erna niet meer geklikt en beloont wordt.

In traditionele paardentraining staan de paarden niet te popelen om aan het werk gezet te worden. Liever blijven ze lekker in de wei. Maar ga je aan de slag met positieve bekrachtiging, dan zul je merken dat je paard goed in de gaten houdt of er al iets leuks gaat gebeuren!

shet clickertraining pony hoofd — Swa houdt goed in de gaten of we al gaan trainen!

Herkenbare rituelen

Omdat ik zoveel mogelijk rust rondom het werken met voerbeloningen wil, heb ik daarom als regel dat er alleen voerbeloningen kunnen komen tussen het begin- en eindsignaal. Het is dus een afspraak die mijn paard helpt om buiten de training om ook gewoon z’n eigen gangetje te gaan zonder mij te volgen in de hoop dat er nog iets lekkers gaat komen.

Ik gebruik vaste, herkenbare, woorden en gebaren om aan een paard te laten weten dat de training begint. Bijvoorbeeld in mijn handen klappen, iets wat heel onderscheidend is en we normaal niet doen bij onze paarden. Ook het einde van de training sluit ik herkenbaar af, ik zeg ‘klaar’ en geef nog een paar handen voer in een emmer. Zo is het ook nog leuk om te stoppen.

Ik eindig de training altijd door ‘klaar’ te zeggen, een laatste keer te klikken en een paar handen voer in een emmer te geven. Dit is een duidelijk herkenbaar eindritueel en het paard heeft iets leuks om mee af te sluiten. Ondertussen kan ik rustig de spullen opruimen zonder dat mijn paard denkt dat het nog mee moet lopen. Foto: www.curlyhorses.nl

Ben je begonnen met clickertraining, maar merk je dat je paard net wat te enthousiast wordt over het werken met voerbeloningen? Duidelijke start- en stopsignalen zijn één van de dingen die helpen om duidelijkheid in de training te brengen. Kom je er niet helemaal uit, dan is een les zeker aan te raden. Ik kijk dan met jou mee en geef je een aantal handvatten die voor jullie situatie goed werken om zowel plezier als rust in de training te vinden.

Meer informatie over les in clickertraining

Terug naar artikelen

Hoe reageer je op ongevraagd aangeboden oefeningen?

15 december 20205 oktober 2021Ananja Jorritsma

We herkennen het allemaal wel, paarden en pony’s die zo enthousiast zijn rondom het werken met voerbeloningen en allerlei gedrag aanbieden. Soms schattig, zoals flemen, maar wat als het om ongevraagd steigeren gaat? Dan is het ineens niet zo leuk meer.

Van een volger kreeg ik een mooi voorbeeld. Haar paard blijft maar voetjes geven als zij juist om een carrot stretch wil vragen. Ook als ze het voetjes geven negeert door weg te draaien, ‘nee’ zegt en pas weer terug draait als haar paard gestopt is met voetjes geven. De stretches gaan dan één of twee keer goed, maar vervolgens begint het gedrag weer van voor af aan. Hoe ga je hier mee om?

Laten we eens diep de leertheorie induiken!

Allereerst, haal even diep adem. Er is gelukkig geen reden om geïrriteerd te zijn, zie het gedrag van je paard als een aanwijzing dat je iets kunt veranderen voor een nog betere communicatie. Je paard doet gewoon iets waarvan het denkt dat het een beloning oplevert. Geef jezelf een compliment dat je opmerkt dat je iets wilt verbeteren in de training.

Blijkbaar is er ondanks het negeren toch iets aan het voetjes geven wat je paard als leuk ervaart. Bijna altijd komt dit omdat je trainingslus niet vloeiend genoeg is.

Wat is een trainingslus? Een lus bestaat uit de stappen die zich herhalen binnen één oefening. Dit zijn het signaal (commando) voor de oefening, het gedrag (de oefening), het beloningssignaal en de beloning. In het voorbeeld van de carrot stretches zou dit kunnen zijn: het zien van de targetstick naast de schouder – inbuigen van de hals – beloningssignaal – stukje wortel als beloning.

Ergens tijdens het aanleren van de carrot stretch is er een ander gedrag bijgekomen, het paard buigt niet alleen meer de hals in, maar geeft ook een voetje. Dit zal niet met een bedelend voetje zijn begonnen dat enkele seconden de lucht in gaat, maar waarschijnlijk heeft het paard toevallig zijn voet een keer in de lucht getild tijdens het doen van de carrot stretch. Is er op zo’n moment beloont, dan kunnen onze slimme paarden gaan denken dat het niet om het inbuigen maar om het voetje gaat!

Hoe los je dit weer op?

timing clickertraining paard — Snel kunnen reageren is belangrijk. Toon je paard duidelijk welke oefening hij moet doen, al vóór hij zelf een andere oefening heeft kunnen verzinnen.

Kijk naar op welk moment de oefening nog wel goed gaat en bouw het vanuit daar weer op. Zorg dat je je paard voor bent, zodat je kunt belonen vóór hij is begonnen met het geven van het voetje. Ook als dit betekend dat je paard op het begin maar twee centimeter inbuigt voordat je klikt. Lukt het eenmaal om een klein stukje van de oefening te krijgen zonder een voetje in de lucht, dan ervaart je paard dat dit is wat de meeste beloning oplevert en zul je de oefening al snel weer kunnen uitbouwen.

Gaat het toch nog af en toe mis? Knip de oefening in nog kleinere stukjes op. Soms zul je daarbij zelfs helemaal terug moeten gaan naar het belonen voor beleefd wachten. Zo voorkom je dat je toch nog beloont voor een stretch inclusief voetje en ervaart je paard toch dat het goed te doen is om een beloning te krijgen. Dit vraagt om best wel wat snelheid en skills van jezelf, maar je zult er veel van leren! Vind je het fijn dat ik met je meekijk om te zien waar het probleem precies zit? Ik help jullie graag op weg in een les. Indien gewenst kan ik daarbij ook je paard voor jou trainen zodat je daarna met een schone lei verder kunt.

Lees meer over de mogelijkheden voor les

Natural Horsemanship en clickertraining combineren, kan dat?

8 december 20205 oktober 2021Ananja Jorritsma

We maken allemaal een reis met ons paard. Die voert je langs veel verschillende visies. Regelmatig geef ik les aan mensen die traditioneel begonnen zijn en later volgens Natural Horsemanship (NH) met hun paard zijn gaan werken. In hun reis zijn ze als volgende onderdeel clickertraining tegengekomen en willen daarmee aan de slag.

Wat is precies het verschil tussen beiden? Bij NH krijg je gedrag van je paard door de druk op het juiste moment te laten wegvallen (negatieve bekrachtiging), terwijl je bij het werken met clickertraining iets leuks wilt toevoegen om gedrag te krijgen (positieve bekrachtiging).

Dat is waar bij mij meteen de belangrijkste overweging zit als het om de vraag gaat of NH en clickertraining te combineren zijn. Want wat is de motivatie van mijn paard om met mij mee te werken? Omdat hij graag van iets vervelends af wil (een zwiepend touw, druk vanuit je lichaam) of zijn best wil doen om iets interessants te krijgen (een hooibrokje, even kriebelen).

Clickertraining of natural horsemanship — Swa is enthousiast om samen met mij te trainen omdat hij weet dat het hem iets leuks oplevert. Daar wordt ik zelf ook blij van!

Zelf zat ik jaren geleden met deze vraag. Hoe wilde ik met mijn pony Swa omgaan? Ik kwam er achter dat ik plezier heb in het omgaan met paarden als zij dat ook zo ervaren. Werkte ik met druk, dan was Swa erg braaf. Maar hij stond ook wel erg mak af te wachten als er even niets hoefde. Door te belonen met iets aangenaams, raakte hij enthousiast en begon hij zelf te vragen of we nog aan de slag zouden gaan!

Daarom is mijn eerste reactie op de vraag of NH en clickertraining te combineren zijn: ‘Waarom zou je dit willen combineren?’ Ik wil zelf niet met twee verschillende motivaties voor mijn paard door elkaar werken. Het wordt anders onduidelijk voor je paard of het een beloning kan verwachten of dat er toch druk in het spel is. Dat maakt je beloningssignaal en een koekje meteen een stuk minder waard.

Uiteindelijk is er altijd één reden waarom je paard meewerkt: óf voor het koekje, óf voor het wegnemen van de druk. Werkt hij voor het koekje, dan hoef je helemaal geen druk te gebruiken, maar gewoon een herkenbaar signaal zodat je paard weet om welke oefening het gaat. Werkt je paard voor het wegnemen van de druk, dan kan het nog steeds wel leuk zijn om een beloning te krijgen, maar is dit niet de reden waarom je paard een oefening uitvoert en kun je niet van leren op basis van positieve bekrachtiging spreken.

Ben je begonnen met clickertraining maar doe je ook nog Natural Horsemanship en/of ga je nog op traditionele wijze met je paard om? Voel je dan toch niet bezwaard als je niet meteen het roer omgooit naar volledig op basis van positieve bekrachtiging met je paard werken. Zorg er wel voor dat het voor je paard heel duidelijk is wanneer er wel geclickert wordt. Dit kun je het beste doen door één ruimte te bestemmen voor clickertraining en daar altijd zonder druk te werken. Op die manier kun je je rustig stap voor stap verder in het werken met positieve bekrachtiging verdiepen, zonder dat je al het andere overboord moet gooien. Wil je begeleiding bij jullie reis, dan help ik je graag!

Als je paard overenthousiast is..

7 september 20205 oktober 2021Ananja Jorritsma

Een van de meest gehoorde problemen bij het starten met clickertraining is een té enthousiast paard. Je paard staat nauwelijks stil of gaat al weer zijn favoriete oefening aanbieden. Of hij is zo gemotiveerd om een beloning te krijgen, dat hij verwoede pogingen doet je beloningstasje te plunderen.

Als je dit herkent van je eigen training met je paard, weet dan dat je niet de enige bent. Het overgrote deel van de paarden die ik ontmoet bij mijn lessen valt eerder in de categorie ‘jippie, het is weer trainingstijd’ dan in ‘nee dankje, ik heb nog andere dingen te doen’. Het is dus helemaal niet gek en zeker geen reden om je clicker en beloningen weer op te bergen. Er zijn verschillende dingen die je kunt veranderen in je training en die een groot verschil kunnen maken in de rust van je paard rondom het trainen. In een les positieve bekrachtiging help ik je bepalen welke strategie het beste voor jouw paard werkt.

In hoofdlijnen zijn er vier gebieden waaraan ik dan aandacht besteed:

1. Zijn we in de snackbar of aan het ontbijten?

jouw paard bij mij in opleiding — Foto: www.curly-horses.nl

De eerste en meestal de effectiefste manier die ik inzet voor meer rust in de training, is het gebruiken van de juiste voerbeloning. Als ik jou een patatje zou beloven, doe je daar een stuk meer voor dan een normale boterham met jam. Ook je paard heeft zo zijn voorkeuren voor verschillende soorten voer. Daarom zetten we deze strategisch is. Willen we rust aanmoedigen, dan maken we gebruik van een voerbeloning waar je paard wel moeite voor wil doen, maar niet te enthousiast van wordt.

De hengst op de foto links was erg energiek en gemotiveerd in de training. Door hem een niet té lekkere beloning te geven, kwam er steeds meer rust in de training.

2. Terug naar de basis

De allereerste oefening bij het trainen met voerbeloningen is het rustig wachten tot de beloning komt. Vaak heeft een paard nog niet door dat dit de allermakkelijkste manier is om snel aan een beloning te komen. Maar hoe vaker je het beleefd wachten oefent, hoe makkelijker de keuze wordt voor je paard om even niet iets aan te bieden. Beleefdheid wordt zo het nieuwe bedelen.

3. Een oefening op een betrouwbaar signaal zetten

Is jouw paard er zo een die maar al te graag oefeningen doet die erg energiek zijn, zoals de jambette, galopperen of zelfs steigeren? Dan is het extra belangrijk dat je leert hoe je duidelijk aan je paard kunt aangeven wanneer dat wel of niet de bedoeling is.

Paarden zijn heel goed in het lezen van onze lichaamstaal. Vaak voorspellen ze door een kleine beweging van ons al welke oefening er gevraagd zal worden. Het kan dan al snel gebeuren dat een paard deze beweging al als het signaal gaat zien voor de oefening. Zo gebeurd het dan bijvoorbeeld dat je een jambette krijgt wanneer je naast zijn schouder staat in plaats van pas als je het echte signaal geeft.

Om dit op te lossen, is het belangrijk dat je snapt hoe je een gedrag op een betrouwbaar signaal (commando) zet. Dit is iets waar ik graag aandacht aan besteed in jouw les.

4. Weten wanneer het wél mag

Als jij een paard hebt die een echte beweger is, heeft dat zeker ook zijn voordelen! Want eigenlijk vinden we het vaak maar al te leuk om als in een sprookje in vrijheid met een paard rond te rennen. Waar de voorgaande stappen gingen over rust creëren, kunnen we ook werken aan een duidelijke omgeving waarin energieke beweging wél mag.

Een voorbeeld van hoe het werken met een overenthousiast paard in mijn lessen gaat, zie je in de onderstaande video. Een van mijn lesklanten is hier met haar Lusitano aan de slag. Hij is snel hoog in energie en erg gemotiveerd. Met around a roundpen, of omgekeerd longeren waarbij het paard om een cirkel heenloopt, kan ze hem op een positieve zijn beweging te geven. Geen gedrang en een veilige en duidelijke situatie voor mens én paard.

De afscheiding helpt het paard om afstand tot de eigenaresse te bewaren. Door dit af te wisselen met rustigere oefeningen, leert dit paard dat bewegen mag, maar dat het vooral rust is wat beloningen oplevert.