De beste schriktraining is die waarbij je paard niet schrikt!

De beste schriktraining is die waarbij je paard niet schrikt!

Ik ben niet die instructrice die je vertelt dat je paard er maar even doorheen moet..
Nee, in mijn lessen staat het tempo van het paard centraal.

Vorige week legde ik twee zeilen uit om te drogen. Met Swa had ik een gymtraining geplant, maar dat bleek ook een schrik-niet-training te moeten worden. Mijn meestal coole kikker die al vaak tijdens horse agility competities over een zeil draafde, bleek dit toch wat te veel te vinden.

vluchtgedrag is niet nodigStress deel ik grofweg op in drie fasen:

Groen: je paard is ontspannen en laat geen kalmerings- of stresssignalen zien.
Oranje: je paard toont kalmerings- of lichte stresssignalen, maar kan snel weer naar groen.
Rood: je paard vertoont stresssignalen en het lukt hem niet meer naar groen terug te komen.

Ik wil niet in het rood gaan! Dat is zonde van de fijne momenten die ik al met mijn paard heb opgebouwd voor samen leuke dingen doen. Die emotionele bankrekening mag geen negatief saldo krijgen waarbij hij besluit dat iets niet de moeite waard is. Ik wil juist vertrouwen opbouwen zodat mijn paard weet dat hij niet hoeft te schrikken. Omdat ik de situatie veilig voor hem hou en het iets leuks oplevert.

Zo help ik mijn pony om niet te vluchten

Mijn beste schrik-niet-tips:

1. Hou voldoende afstand van het enge object. Zo voorkom je zoveel mogelijk dat de stress nog verder gaat oplopen bij je paard.

2. Werk in vrijheid waar mogelijk. In de video zie je dat Swa mijn handtarget vraag negeert en in plaats daarvan omdraait. Dat is een veel kleiner signaal dan snuiven, bokken of wegrennen. Doordat ik Swa niet kan dwingen om met mij mee te lopen, houden we het een stuk veiliger.

3. Geef je paard de tijd om de situatie in zich op te nemen. Bouw de moeilijkheidsgraad pas op als hij zelf meer toenadering begint te zoeken.

4. Neem op tijd weer afstand van het enge object en ga een oefening doen die je paard leuk vindt. Zo help je hem de opgebouwde spanning weer los te laten.

En natuurlijk: beloon, beloon, en beloon nog maar eens voor de zekerheid!
Klinkt misschien gek als je een meer traditionele benadering met paarden gewend bent, maar de kracht van beloningsgericht zit ‘m in het stapje voor stapje opbouwen van positieve ervaringen. Je paard zal niet morgen een politiepaard zijn, maar wel overmorgen aan je vragen of hij alsjeblieft naar die gekke brievenbus mag lopen om die aan te raken!

Ga jij ook liever stap voor stap dan dat je paard eerst moet ontploffen?

Dan ga je zeker genieten van mijn lessen! Tijdens een kennismakingsles kom ik bij jou op stal om jullie te begeleiden. Ik leer je hoe je je paard helpt ontspannen te leren en we zetten de eerste stap om hem te helpen niet meer te schrikken.

Vertel me wat je voor mijn paard kunt betekenen 
Lees alles over mijn lessen

Basisoefening clickertraining: achterwaarts

Een must have oefening, toch?

Achterwaarts willen we bij het werken met positieve bekrachtiging niet gebruiken om indruk te maken op ons paard met onze leiderschapskwaliteiten, maar is alsnog erg praktisch! Even een stapje achteruit om een hek te openen of als je paard op z’n touw is gaan staan.

Het doel van achterwaarts gaan in grondwerk

Ik wil bij deze oefening zien dat het paard ontspannen en vlot één of meerdere passen achterwaarts stapt. Daarbij vind ik de weg er naar toe belangrijker dan dat einddoel. Want in de traditionele omgang wordt achterwaarts ook wel als straf gebruikt.

Is dit bij jouw paard het geval (geweest), let dan extra op het gebruik van een onderscheidend signaal. Een signaal dat in de verste verte niet lijkt op het commando wat je gebruikte bij het achterwaarts met wijken voor druk.

grondwerk achterwaarts paard
Foto: https://www.curly-horses.nl/

Want er is dan een duidelijk andere context nodig, omdat het paard in het verleden al heeft geleerd dat je achterwaarts gaat om aversieve druk te laten ophouden (R-).

 

Hoe leer je achterwaarts opnieuw aan zonder wijken voor druk?

Je kunt bijvoorbeeld op één vaste plek gaan staan, zonder touw werken maar met targetstick en je paard niet fysiek aanraken of tegenhouden om van je weg te lopen. Zo zal je paard beter begrijpen dat je hem nu met R+ niet dwingt om achterwaarts te gaan en hij niet gestraft zal worden voor een verkeerd antwoord. Sommige paarden zijn zo blij dat ze nu nee mogen zeggen, dat ze die ruimte ook even pakken. Maar uiteindelijk zul je een paard krijgen dat gewillig maar ook met veel plezier achterwaarts stapt!

De targetstick als uitnodiging voor je paard om achterwaarts te gaan

Eén van de manier om achterwaarts aan te leren, is door de target(stick). Deze houd je richting de borst van het paard en zo nodig je hem uit naar achteren te bewegen.

Dit is zo maar een van de vele manieren om achterwaarts aan je paard uit te leggen. Je zou achterwaarts bijvoorbeeld ook aan kunnen leren door snel te belonen wanneer je ziet dat je paard zijn gewicht toevallig naar achteren verplaatst. Dat ga je dan vervolgens op signaal zetten.

Wanneer de targetstick handig is bij het aanleren van achterwaarts

Er een duidelijk andere context nodig is omdat het paard in het verleden al heeft geleerd dat je achterwaarts gaat om aversieve druk te laten ophouden (R-). Zo zal je paard beter begrijpen dat je hem nu met R+ niet dwingt om achterwaarts te gaan en hij niet gestraft zal worden voor een verkeerd antwoord.

Wanneer je liever niet de targetstick inzet bij achterwaarts

Foto: https://www.curly-horses.nl/

Als je weet dat je paard al zo dol op de targetstick is dat hij blind op focust, kun je beter een andere manier zoeken om achterwaarts aan te leren. Ten eerst kan je paard gefrustreerd worden, doordat hij vooral gefocust is om zo snel mogelijk met zijn neus bij de target te komen. Dit is mentaal niet handig, want je wilt dat hij de targetstick alleen met positieve gebeurtenissen associeert. Maar dit kan ook invloed hebben op hoe je paard zijn lichaam gebruikt tijdens het achterwaarts gaan. Hij kan een hele andere houding aan gaan nemen om er achter aan te kunnen gaan en daarbij bijvoorbeeld te ver met zijn hoofd achter de loodlijn komen.

Hoe leer je achterwaarts aan zonder target?

Een tussenweg? Het is super leuk om de omgeving voor je te laten werken en balkjes en matten in te zetten voor het creëren van een gangetje waarmee je paard wordt uitgenodigd om achterwaarts te gaan. Zonder dat jouw lichaamsgebruik of target noodzakelijk is. Dit vraagt wel dat je je trainersoog voor detail ontwikkeld!

Tijd om een nieuwe weg in te slaan?

Ben jij wel klaar met het flink moeten zwiepen met je leadrope om je paard achterwaarts te vragen? Zou je graag willen dat je paard niet alleen licht reageert, maar ook nog eens blij is om deze opdracht voor je uit te voeren?

Download dan hier mijn minigids met tips voor effectief trainen met voerbeloning, zodat je achterwaarts met positieve bekrachtiging kunt gaan aanleren!

Grondwerkoefeningen voor wandelen

Vier must have basisoefeningen voor buiten wandelen met je paard

Is het jouw droom om ontspannen buiten te wandelen met je paard, dan lijkt het soms wat overdreven om uren in de bak te oefenen in plaats van gewoon lekker te gaan. Maar bekijk het eens andersom – je bent juist hard bezig om aan je doel te werken! En daarbij leer je je paard ook nog eens nuttige basics die naast bij wandelen, ook in de algemene omgang en andere disciplines van pas zullen komen.

Er zijn vier basisoefeningen uit het clickertrainen die ik het belangrijkste vind om te oefenen voor buiten wandelen. Kun jij de bijbehorende checks al afvinken voor jou en je paard?

Is het jouw droom om ontspannen buiten te wandelen met je paard, dan lijkt het soms wat overdreven om uren in de bak te oefenen in plaats van gewoon lekker te gaan. Maar bekijk het eens andersom – je bent juist hard bezig om aan je doel te werken! En daarbij leer je je paard ook nog eens nuttige basics die naast bij wandelen, ook in de algemene omgang en andere disciplines van pas zullen komen.

Er zijn vier basisoefeningen uit het clickertrainen die ik het belangrijkste vind om te oefenen voor buiten wandelen. Kun jij de bijbehorende checks (kijk op de afbeeldingen) al afvinken voor jou en je paard?

rustig wachten beleefdheid clickertraining1. Wachten

Check: Kan je paard naast je blijven staan en op je letten, ook bij afleiding?

Deze oefening is afgeleid van een van de eerste basisoefeningen die al mijn studenten wel kennen 😉 Bij de basisoefening rustig wachten (ook wel beleefdheid of standing still facing forward genoemd) leer je je paard ontspannen bij jou te blijven staan wanneer je niets van hem vraagt. Dus niet zoeken in jouw zak, geen grasjes gaan eten of doorlopen, maar rustig naast je staan. Beheersen jullie deze basic nog niet in de bak, dan is het tijd om daar eerst aan de slag te gaan. Later kun je de oefening dan uitbreiden naar andere omgevingen, zoals op straat.

 

targetten clickertraining2. Targetten

Nog zo’n gouden basisoefening van clickertraining is het aanraken van een target (doel) met de neus. Het kan heel handig zijn om je target(stick) mee te nemen op wandeling. De twee onderdelen van het targetten die ik belangrijk vind voor buiten wandelen zijn:

Check 1. Kan je paard weer op jouw target focussen?

Dit is erg nuttig wanneer je buiten bent en je merkt dat je paard gespannen raakt. Zo kun je je paard vragen zijn aandacht weer op jouw te vestigen in plaats van op de buitenwereld. De target is hierbij een noodmiddel, want het is belangrijk ook de oorzaak van spanning op te lossen. Dit betekend dat je niet gewoon doorgaat om je paard langs het spannende object te vragen, ongeacht hoe erg zijn spanningsniveau oploopt. Neem in plaats daarvan de tijd om hem te helpen hiermee stap voor stap op zijn gemak te raken. Op die manier bouw je het vertrouwen van je paard het meeste op voor de toekomst.

Check 2. Kan je paard een voorwerp op de grond benaderen en aanraken?

Door in de bak je paard te leren verschillende Je paard naar een stationary target sturenvoorwerpen op jouw signaal te benaderen, zal hij gaan generaliseren en op jouw signaal naar iets toe kunnen lopen. Daarmee help je je paard om te denken, want wat eerst een eng wapperend zeil was, kan nu een beloning gaan opleveren! Blijf ook hierbij het spanningsniveau van je paard in de gaten houden. Vraag hem nooit zo ver naar een voorwerp dan hij zelf zou durven. Ook wanneer je oplopende kalmerings- en stresssignalen ziet zoals oren strak naar voren, snuiven en schrap zetten, weet je dat het al lang moeilijk genoeg is. Door de tussenstappen veel kleiner te maken, kun je hier toch een goede training van maken. Want je paard kan misschien al wel op 5 meter afstand rustig langs het voorwerp lopen voor een klik! Door herhaling ga je de afstand verkleinen, zonder dat stress nodig is.

 

3. Volgen

 

volgen basisoefening clickertrainingCheck 1. Kloppen zowel jouw lichaamstaal- als touwhulpen?

De basisoefening volgen bij clickertraining laat ik altijd eerst in vrijheid oefenen. Hierbij leert je paard op jouw lichaamstaal- en eventuele targetsignalen te letten. Zo voorkomen we zoveel mogelijk dat je straks buiten nog het principe van wijken voor druk hoeft in te zetten. Als je paard nog niet goed bekend is met touwhulpen, zullen we ook deze oefenen. Ondanks dat het fijn is als je het touw niet nodig hebt, wil je er buiten wel aanwijzingen mee kunnen geven als dat nodig is.

Check 2. Lopen jullie in een gelijk tempo?

Bij het oefenen zonder halster en touw, leert je paard te letten op jouw tempo. Ik leer het paard daarbij ook in welke positie het mag lopen ten opzichte van jou. Hierbij is er geen goed of fout, maar willen we wel duidelijkheid voor je paard. Mag het voorbij jou lopen, of loop jij voorop? Tijdens het oefenen komen jullie steeds meer in harmonie.

4. Wijken en achterwaartswijken zonder druk positieve bekrachtiging

Check: Kun je subtiel aan je paard aangeven wanneer hij zich moet herpositioneren en of de voor- of de achterhand opzij moet?

Als je werkt met clickertraining, wil je graag dat je paard kan wijken of achterwaarts gaan zonder dat je daar fysieke (opbouwende) druk voor nodig hebt. Ik ga je vast vervelen als ik nu weer herhaal dat je dit eerst in de bak moet oefenen, maar dan heb je het maar in je oren geknoopt 😉

Vaak is het handig als je uiteindelijke signaal voor wijken tactiel is. Een tactiel signaal betekent dat je je paard aanraakt om hem te zeggen welke oefening hij moet doen. Maar dit hoef je niet met negatieve bekrachtiging aan te leren! Door te werken met targets, kun je je paard goed uitleggen waar hij moet heenbewegen. Later ga je hier dan de aanraking aan toevoegen. Bijkomend voordeel is dat je paard niet van je wegbeweegt omdat hij geen andere keuze heeft, maar omdat hij er lol in heeft doordat jij het hebt beloont. Dat helpt ook in stressvolle situaties.

Tot slot

Natuurlijk zijn er nog meer dingen die je je paard wilt leren om met plezier buiten te wandelen, maar deze vier basisoefeningen geven jou en je paard al een hele dosis extra communicatie mee. En communicatie betekent meer veiligheid onderweg!

Wil jij samen met je paard buiten wandelen, zonder zijn grenzen voorbij te gaan? Weet je niet goed hoe je clickertraining hierbij in kunt zetten, maar zou je dat wel willen? Dan zijn mijn lessen echt iets voor jou. We maken samen een trainingsplan voor je paard, waar je onder mijn begeleiding mee aan de slag kunt. Bij lessen gericht op buiten wandelen staan onderwerpen als het bouwen aan een solide basis, omgaan met spannende objecten en het op tijd herkennen van kleine stresssignalen bij je paard centraal.

Lees meer over les van Effectief Trainen

Terug naar artikeloverzicht

 

curly horse clickertraining achterwaarts basisoefening

Natural Horsemanship en clickertraining combineren, kan dat?

We maken allemaal een reis met ons paard. Die voert je langs veel verschillende visies. Regelmatig geef ik les aan mensen die traditioneel begonnen zijn en later volgens Natural Horsemanship (NH) met hun paard zijn gaan werken. In hun reis zijn ze als volgende onderdeel clickertraining tegengekomen en willen daarmee aan de slag.

Wat is precies het verschil tussen beiden? Bij NH krijg je gedrag van je paard door de druk op het juiste moment te laten wegvallen (negatieve bekrachtiging), terwijl je bij het werken met clickertraining iets leuks wilt toevoegen om gedrag te krijgen (positieve bekrachtiging).

Dat is waar bij mij meteen de belangrijkste overweging zit als het om de vraag gaat of NH en clickertraining te combineren zijn. Want wat is de motivatie van mijn paard om met mij mee te werken? Omdat hij graag van iets vervelends af wil (een zwiepend touw, druk vanuit je lichaam) of zijn best wil doen om iets interessants te krijgen (een hooibrokje, even kriebelen).

Clickertraining of natural horsemanship
Swa is enthousiast om samen met mij te trainen omdat hij weet dat het hem iets leuks oplevert. Daar wordt ik zelf ook blij van!

Zelf zat ik jaren geleden met deze vraag. Hoe wilde ik met mijn pony Swa omgaan? Ik kwam er achter dat ik plezier heb in het omgaan met paarden als zij dat ook zo ervaren. Werkte ik met druk, dan was Swa erg braaf. Maar hij stond ook wel erg mak af te wachten als er even niets hoefde. Door te belonen met iets aangenaams, raakte hij enthousiast en begon hij zelf te vragen of we nog aan de slag zouden gaan!

Daarom is mijn eerste reactie op de vraag of NH en clickertraining te combineren zijn: ‘Waarom zou je dit willen combineren?’ Ik wil zelf niet met twee verschillende motivaties voor mijn paard door elkaar werken. Het wordt anders onduidelijk voor je paard of het een beloning kan verwachten of dat er toch druk in het spel is. Dat maakt je beloningssignaal en een koekje meteen een stuk minder waard.

Uiteindelijk is er altijd één reden waarom je paard meewerkt: óf voor het koekje, óf voor het wegnemen van de druk. Werkt hij voor het koekje, dan hoef je helemaal geen druk te gebruiken, maar gewoon een herkenbaar signaal zodat je paard weet om welke oefening het gaat. Werkt je paard voor het wegnemen van de druk, dan kan het nog steeds wel leuk zijn om een beloning te krijgen, maar is dit niet de reden waarom je paard een oefening uitvoert en kun je niet van leren op basis van positieve bekrachtiging spreken.

curly horse clickertraining achterwaarts basisoefening
Bessie stapt netjes achterwaarts en krijgt daarvoor een klik en een beloning. Zij kende het achterwaarts gaan al vanuit het wijken voor druk, waardoor het aanleren van achterwaarts stappen met positieve bekrachtiging sneller ging. Wel is het door de andere context (clicker, geen touw en voerbeloningen) duidelijk voor haar dat ik hier geen druk zal geven als zij niet vlot genoeg achterwaarts gaat. Het enige dat dan gebeurd, is dat ze geen beloning krijgt en we het opnieuw proberen. Foto: www.curly-horses.nl

Ben je begonnen met clickertraining maar doe je ook nog Natural Horsemanship en/of ga je nog op traditionele wijze met je paard om? Voel je dan toch niet bezwaard als je niet meteen het roer omgooit naar volledig op basis van positieve bekrachtiging met je paard werken. Zorg er wel voor dat het voor je paard heel duidelijk is wanneer er wel geclickert wordt. Dit kun je het beste doen door één ruimte te bestemmen voor clickertraining en daar altijd zonder druk te werken. Op die manier kun je je rustig stap voor stap verder in het werken met positieve bekrachtiging verdiepen, zonder dat je al het andere overboord moet gooien. Wil je begeleiding bij jullie reis, dan help ik je graag!